Die kleine Ratte ist ganz aufgeregt. Sie saust ein Bahngleis entlang, vorbei an Ruinen, durchquert zerstörte Häuser, kommt an Farbtuben und Resten von anderen Dingen vorbei, die man braucht, um Kunst herzustellen. Die Ratte sucht einen Unterschlupf, ein paar Artgenossen sind hinter ihr her, sie bewegt sich exakt im Rhythmus der Musik, wird angetrieben von dem tosenden Vorspiel. Man sieht sie groß auf einer Leinwand, ihre Umrisse wirken wie ein Loch in einer Mauer oder, je nach Beleuchtung, wie die Baumkrone der Esche, deren Stamm hier ziemlich verloren auf der Mitte der Bühne steht. Man sieht sie aber auch in echt, ein von Menschen an Fäden bewegtes Plüschtierchen, das über die Bühne huscht.

Die Stuttgarter Staatsoper nimmt eine Idee wieder auf, mit der sie vor mehr als 20 Jahren Furore machte. Damals beauftragte der Intendant Klaus Zehelein vier verschiedene Regieteams mit der Umsetzung von Richard Wagners “Ring des Nibelungen”. Sein Nachnachfolger Viktor Schoner wiederholt nun den Vorgang und verschärft ihn. Nicht nur wird jeder Teil des “Rings” von einer anderen Regie verarbeitet, in der “Walküre” gibt es für jeden der drei Akte ein anderes Team. Den Anfang macht die niederländische Truppe Hotel Modern, das sind im Kern Pauline Kalker, Arlène Hoornweg und Herman Helle, und was sie machen, ist ziemlich sensationell, wie überhaupt diese ganze “Walküre” in der Gegensätzlichkeit der hier zu sehenden Regiehandschriften ein aufregendes Unterfangen ist.

Hotel Modern waren 2007 zu Gast bei den Salzburger Festspielen und zeigten dort ihre zutiefst beklemmende Produktion “Lager”. Darin stellten sie einen Tag im Konzentrationslager Auschwitz nach, ohne Text, nur mit vielen kleinen Figuren, die in einem Modell des Todeslagers starben, litten, in die Gaskammer gingen. Man sah einen Film, der auf den Bilder-Kanon des Grauens rekurrierte, und man sah dessen Herstellung, das Modell und die Figürchen darin wurden live gefilmt. Es war ein Requiem für die Opfer, es ging an die Nieren.

Diesen Herstellungsprozess wiederholt Hotel Modern nun im ersten Akt der “Walküre”, das ist nicht deren erste Opernarbeit, aber vermutlich die faszinierendste. Am Rand der Bühne stehen Tische mit vielen kleinen Modellen, die für die Live-Filmarbeit benötigt werden, auch vor der kargen Esche stehen Utensilien. Menschen werden im Film nicht auftreten, nur die Ratten, die auf der Flucht sind. Die Welt um sie ist verheert, man ist am Ende eines Krieges, die Häuser sind nur noch Skelette, Panzerwracks stehen in einer apokalyptischen Landschaft, die Ratten suchen Schutz, den es nicht gibt. Jetzt liest sich das wie ein Kommentar auf das Weltgeschehen, aber das steht auch alles bei Wagner. Hunding und Siegmund kommen aus einem Krieg der Sippen, Sieglinde hat in der Vergangenheit Gewalt erfahren. Drei versehrte Menschen treffen hier aufeinander, zaghaft grünt ein bisschen Rosmarin, wenn der Wonnemond aufgeht, Nordlichter huschen über eine Eisfläche.

Cornelius Meister dirigiert echte Theatermusik, sehr positivistisch, auch sehr laut, dennoch versteht man die Solisten erstaunlich gut

Die drei Solisten des ersten Akts treten mit Rattenmasken auf, die sie schnell ablegen. Sie tragen Irgendwas wie aus dem Fundus, sie füllen machtvoll den Raum mit ihren Stimmen. Michael König stützt sich als Siegmund auf ein immenses, baritonales Fundament, im zweiten Akt kommen dann lichte Farben in seiner Stimme hinzu. Goran Jurić ist als Hunding eine Urgewalt, Simone Schneider hochdramatisch, kraftvoll, wild. Die Drei spielen fast nicht, ein bisschen Mimik, ein paar statuarische Gesten. Aber was sonst als Versagen der Personenregie gewertet würde, wird hier zu einem faszinierenden Trialog zwischen den Bildern, den Figuren und der Musik. Man hört den Krieg aus dem Graben, wo Cornelius Meister handwerklich präzis zu Werke geht; er dirigiert echte Theatermusik, sehr positivistisch, auch durchaus sehr laut, dennoch versteht man die Solisten erstaunlich gut. Die Drei stehen wie Sinnbilder in einer zerstörten Welt, in der nichts mehr gut werden wird. Nothung, das Schwert, kommt riesengroß als Menetekel von oben, herabgezogen an Schnüren. Gewalt ist in und über der Szene. Im Interview im Programmbuch sagen Hotel Modern: “Die Frage nach der Aktualität des Krieges ist eine Frage von Kilometern, nicht eine Frage der Zeit.”

Wagners “Ring” ist Welterzählung, aber die Welt ist nicht mehr konsistent, wieso sollte es eine Opernaufführung sein? Der große Vorteil der Dreiteilung der Regie liegt darin, dass jedes Team sich auf einen Akt konzentrieren, ihn wie ein geschlossenes Stück behandeln kann. Also kann man ästhetisch weiter gehen, als wenn man das gesamte Narrativ im Auge behalten müsste. Setzen sich Hotel Modern noch scharf mit dem Inhalt und auch der Herstellung von Theater auseinander, so sind die Folgeakte vor allem ästhetische Setzungen, herausragend dicht.

Urs Schönebaum hat lange Zeit mit Robert Wilson zusammengearbeitet, sein zweiter Akt steht dessen Licht-Raum-Konstellationen an bildhafter Perfektion in nichts nach. Schönebaum macht Regie, Bühne, Licht und klärt erst einmal das Familiäre. Man trifft sich an einem Stück Schwemmholz, vermutlich von der Weltesche. Wotan spielt mit seinen Kindern Siegmund und Sieglinde, Brünnhilde tritt auf als liebe Tochter, das erste “Hojotoho” ist verspielte Ironie, dann wird der Gott von seiner Gattin Fricka, der furchtlosen Annika Schlicht, hemmungslos zusammengeschissen und auch noch mit Erotik umgarnt, bis er als machtloser Ehemann zusammensinkt.

Nach diesem Setting spielt Schönebaum ironisch mit allem Martialischen, düstere Türme werden herumgeschoben, Nebel wabert, Brünnhilde kehrt mit dunklen Schergen zurück, Fackeln flackern. Aber die Macht ist längst hohl, am Ende meuchelt Wotan Siegmund in einer wüsten Metzelei, wie ein Getriebener, der keinen Ausweg mehr hat.

Am Ende der ganzen “Walküre” geht es nicht mehr um Götter und Welten, nur noch um Menschen

Der Kontrast zum dritten Akt kann erstaunlicher kaum sein: Fröhliche Walküren, bunt gewandet, tollen in einem Raum voll farbiger Wellen herum, die ständig in Bewegung sind. Ein freundliches Farbbad. Ulla von Brandenburg, bildende Künstlerin und Professorin in Karlsruhe, liebt Farben und Stoffe, Materialien. Am Tag der “Walküren”-Premiere wird nebenan in der Staatsgalerie eine Schau eröffnet, die das Triadische Ballett Oskar Schlemmers feiert, das vor 100 Jahren in Stuttgart uraufgeführt wurde. Brandenburg hat dafür einen Raum gestaltet, ein gelber Kokon mit ein paar Utensilien, Walkürenspeere wie Mikadostäbe.

Ähnliches findet sich nun im dritten Akt auf der Bühne wieder, und auch wenn man Brandenburgs schönes Farbspiel kaum eine ganze “Walküre” lang ertrüge, so steuert sie doch untrüglich auf den entscheidenden Moment der gesamten Oper zu, den Abschied Wotans von seiner geliebten Brünnhilde. Der ist hier so menschlich wahr, anrührend, traurig. Brian Mulligan und Okka von der Damerau, beide geben ihr Rollendebüts hier, sind keineswegs die größten Stimmboliden, sie verfügen über etwas anderes. Etwas Seltenes bei diesen Partien: über eine zarte, wundersame Poesie, die zu Herzen geht. Cornelius Meister macht es ihnen dabei nicht leicht, sein Orchester ist zu laut und zu langsam, was vor allem für Mulligans Wotan hart wird. Aber dennoch: Am Ende der ganzen “Walküre” geht es nicht mehr um Götter und Welten, nur noch um Menschen. Das ist wundervoll, und rundet ein Experiment, das in all seiner Disparatheit faszinierend gut aufgeht. Und: Wann kriegt man schon mal drei Operninszenierungen an einem Abend?

11-04-2022

In the late 1990s, the Stuttgart State Opera in Germany raised some eyebrows and hackles when it divided the four operas in Richard Wagner’s epic “Der Ring des Nibelungen” among four directors, one installment each. That was a major break with tradition: “Ring” cycles had traditionally been the work of a single directorial vision since Wagner himself supervised the first complete staging in 1876. It even became common to refer to a given production as “Patrice Chéreau’s ‘Ring’” — or Harry Kupfer’s, or Robert Lepage’s. But Stuttgart’s experiment was a critical and popular success, and the company is now taking that venture one step further. Each of the three acts in its new production of “Die Walküre,” the second opera in Wagner’s tetralogy, which opens on Sunday, has a highly different staging, each devised by a different creative team. Three unrelated interpretations, overseen by three groups of directors and designers, performed by one cast and one orchestra, for a single audience. Cornelius Meister, the company’s music director, said the term used in-house to describe the situation is “multi-perspectival.” But it’s also been a grand juggling act, with overlapping rehearsals, many rounds of costume fittings and a mounting air of suspense, with the company only getting a clear sense of how — or if — the acts might coalesce at the first full dress rehearsal, two weeks before the premiere. The company’s general director, Viktor Schoner — who arrived in 2018 and brought in Meister and the dramaturg Ingo Gerlach — said that the approach was “no big deal,” citing the longstanding practice in the dance world of combining a cluster of unrelated ballets into one evening. “Diversity is a topic of our time,” he said. “So we decided to ask different people.” “Walküre,” perhaps alone among the “Ring” operas, is well-suited to the approach, Schoner said. Each act tells a distinct (if connected) story, typically featuring scenes for two singers — allowing ample room for interpretive imagination.

Act I is being staged by Hotel Modern, a Dutch theater company known for productions featuring scale models and animation sequences. The group is projecting live film — of a tiny, destroyed world — onto a rear-stage screen, as a way to dramatize the story of Sieglinde and Siegmund, passionate lovers as well as (initially unbeknown to them) fraternal twins, whose child, Siegfried, the title hero of the cycle’s third opera. Pauline Kalker, the member of the group’s artistic trio who has taken on directing duties for the act, said she saw the towering filmic set as “moving paintings.” The self-conscious, high-concept design intermingles grip-like technicians onstage among the singers. Hotel Modern recasts the characters as rats that have survived a calamity, and the singers occasionally wear and carry rat masks, while the film sequences recount scenes of devastation and brutality. Gerlach, the dramaturg, who acted as a liaison between the company and the three creative teams, said that the film was intended as the visual equivalent of “backup vocals.”

The German lighting designer Urs Schönebaum, a frequent collaborator with Robert Wilson, is responsible for Act II. Here, Schönebaum uses lighting effects and a dark palette to dramatize the conflicts between Wotan, the chief of the gods; his outraged wife, Fricka; and his beloved but defiant daughter Brünnhilde. Schönebaum said that “lighting is part of the set,” and has come up with what Gerlach called “a refined visual approach” that is realistic compared with the other two contributions.

The German artist Ulla von Brandenburg, who is based in Paris, is the creative force behind Act III, in which Brünnhilde’s Valkyrie sisters try to protect her from Wotan’s wrath. Von Brandenburg, known for using bright textiles in her videos and installations, has created multicolored, ever-shifting sets fashioned out of the same painted cotton that she has used for the costumes.

Stuttgart has a huge off-site rehearsal facility, equipped with two halls the same scale as its theater’s main stage. Schönebaum, whose act requires exceptionally precise lighting, had to divide up crucial access to the real stage with the other teams, leading to a schedule that he called “extremely tight.”

Brian Mulligan, the American baritone singing Wotan, appears in two of the three acts, and consequently had around 15 shoe, wig and costume fittings. (He said a fraction of that would be closer to the norm.) Even Schoner, who settled on dividing up “Walküre” in fall 2020, admitted it was a challenge choreographing a curtain call that would accommodate the three teams. Goran Juric, the Croatian bass who sings Hunding, Sieglinde’s brutish husband, worried that the evening might be “kind of schizophrenic for the audience.” That concern also arose among the company’s management. Siegmund’s sword is an important prop in all three acts, and early in the planning, Gerlach suggested that the same sword remain as a kind of Wagnerian leitmotif through the evening; that idea was rejected. Nevertheless, he said in an interview not long after the first dress rehearsal, continuities have emerged “without being planned by us.”

Hotel Modern’s Act I film, for example, has a post-apocalyptic feel, including scenes of toylike cities apparently destroyed by war — images that echo in Schönebaum’s Act II, which ends with a dimly lit battle and a stage littered with corpses. The opera itself ends with the disobedient Brünnhilde put to sleep by Wotan in a circle of fire, which von Brandenburg and her co-director, the French actor Benoȋt Résillot, render with a ring of LED lights that encases a body double floating above the rear of the stage. Using an elegant lighting effect, recalling the style of Act II, in the same spot and on the same scale as the film of Act I, the image serves — if coincidentally — to unify the production. The singers have also done their part to make connections. Though the opera has been reconceived, in effect, as three one-acts, Mulligan said he was making an effort to create a unified character. “I do similar gestures to remind the audience who I am,” he says, including holding his spear in Act II and Act III in a similar way.

In keeping with what now amounts to a Stuttgart tradition, the other three “Ring” operas in this new cycle will each have different directors. “Die Walküre” arrives some five months after the company’s “Das Rheingold,” which got a circus-trash staging directed by Stephan Kimmig, starring Juric as a glam-rock Wotan. The new “Siegfried” is borrowed from the old cycle and directed by Jossi Wieler, while “Götterdämmerung,” directed by Marco Storman, will premiere in January 2023. Then, over the course of five days that April, audiences will be able to put all the pieces together.

10-04-2022

Rococo werd geselecteerd voor zowel het Vlaamse als het Nederlandse Theaterfestival 2008

Het juryrapport:
Hoe zielig kan een mens zijn? Met een inventieve en ook destructieve ontdekkingsdrang gaan twee spelers van Hotel Modern met hun inmiddels kenmerkende vingercamera’s op zoek naar schoonheid in een ontplofte wereld waar seks en lust de boventoon voeren. Onderzoekend, naïef èn heel geestig laten ze hun scheppingsdrang botvieren op alle voorwerpen die ze in de puinhoop terugvinden. In berengedaante zijn het spelende kinderen die hun driften volgen maar nooit de voldoening vinden waar ze zo naar op zoek zijn. Schaamteloos en zonder regels of conventies onderzoeken ze alle freudiaanse lusten. Het slotbeeld toont twee trieste figuren in hun overhoop gehaalde wereld. De Apocalyps daalt neer en alles wordt weer afval.

2008

De luchtige voorstelling Rococo van theatergroep Hotel Modern lijkt een radicale breuk met hun hiervoor gespeelde/gefilmde maquettestukken vol menselijke wreedheden. Zij gaat over seks.

De beer op het toneel ligt op zijn rug op een karretje. Ter hoogte van zijn kruis houdt hij een meterslange buis omhoog. Het ding is van grijs isolatiemateriaal en buigt een beetje door. Traag rolt de beer zich tussen de spullen door die op de speelvloer staan. Met de punt van zijn grijze wiebelslurf tast hij de kop af van een grote stenen hond. En wat het publiek al grinnikend zag aankomen, gebeurt: de slurf vindt de openstaande bek van de hond en beweegt zich eens even lekker in en uit dit gaatje.

Hotel Modern had het aangekondigd. De nieuwe voorstelling Rococo zou gaan over seks. En wie de Rotterdamse theatergroep een beetje kent, weet dat dit geen geijkte plaatjes zal opleveren. De groep van Herman Helle, Arlène Hoornweg en Pauline Kalker heeft naam gemaakt met bijzondere voorstellingen waarbij beeldende kunst, theater en film in elkaar grijpen. De specialiteit van Hotel Modern is de animatiefilm die ter plekke wordt opgenomen in zelfgekunstelde maquettedecors en geprojecteerd op een scherm. De maquettes stellen landschappen voor of dichtbevolkte wereldsteden, en de spelers staan daar als reuzen boven en middenin. Met piepkleine vingercamera’s registreren ze de taferelen die ze zelf met hun handen in beweging brengen. Zo ontstaat een fascinerend dubbelbeeld: op een groot beeldscherm zie je de opgeblazen filmtaferelen, terwijl je ook kunt kijken naar de acteurs die de beelden creëren, en die als goden over landschappen of wereldsteden heersen.

Met deze ‘live animaties’ boekte Hotel Modern zeven jaar geleden haar eerste publiekssucces: De Grote Oorlog. In bakken met modder lieten de spelers soldatenlaarsjes rondstampen tussen bomen van struiken peterselie, die met bunsenbranders in de fik werden gestoken. Met genoegen kon je het creatieve geweld aanschouwen waarmee de acteurs tekeer gingen in hun maquettes. Maar wie naar het beeldscherm keek, voelde de angst en de beklemming van een soldaat in de loopgraven. Massaslachtingen werden met speelgoedsoldaatjes nagebootst. Adembenemend en aangrijpend was het beeld van een berg lijken, waar de spelers met een aantal simpele handelingen de seizoenen overheen lieten gaan. Sneeuw viel op de berg, de lente liet groen tussen de lijken ontspruiten en voor je ogen zag je de lichamen opgaan in het landschap.

Een gebeurtenis verbeelden die ons voorstellingsvermogen eigenlijk te boven gaat. Daar heeft Hotel Modern zich sinds De Grote Oorlog mee beziggehouden. In De man met vijf vingers konden we de aanslagen op de WTC-torens herbeleven, gefilmd in een metropool van melkpakken die bewoond werd door gezichtsloze kleifiguurtjes. Voor de voorstelling Kamp bouwden de Rotterdammers een schaalmodel van Auschwitz, en dirigeerden gevangenen – in clusters van aan elkaar geplakte poppetjes – door het barakkenterrein, met als eindstation de verbrandingsoven. Zonder sentimentaliteit en zonder commentaar, maar met een genadeloze precisie lieten de spelers van Hotel Modern deze historische gruweldaden door hun handen gaan. De gebeurtenissen werden letterlijk teruggebracht tot grijpbare proporties, in een poging ze te bevatten en misschien te verwerken.

Enthousiaste coïtus

De nieuwe voorstelling lijkt een radicale breuk met deze maquettes. In Rococo zien we Herman Helle en Pauline Kalker in de weer met een hoop spullen, maar nu bevinden ze zich daar middenin. Verkleed als beren struinen ze door een lading rotzooi, die half uit kartonnen dozen komt puilen. Er zitten nog een paar van die geweldige live animatiefilmpjes in, uitgevoerd door de twee beren, maar de nadruk ligt niet op het manipuleren en organiseren. De beren spélen met de rommel. Uiteenlopende verpakkingsmaterialen, afgedankte huisraadartikelen, plastic lichaamsdelen van etalagepoppen en beschadigde kitschbeeldjes – het wordt allemaal door de beren besnuffeld, betast en op diverse kwaliteiten getest. De voorstelling heeft iets naïefs: de beren, met onder hun grote behaarde dierenkoppen een relatief klein, aangekleed mensenlijfje, zouden zo weggelopen kunnen zijn uit een kinderboek. Met een opgewekte nieuwsgierigheid maken ze de afvaltroep tot speelmateriaal. Dat ze daarbij regelmatig nogal vunzige activiteiten uitoefenen – stokjes moeten in gaatjes, met een moersleutel wordt geprobeerd om aan een tevoorschijn gefrummelde (mensen)piemel te draaien – doet niets af aan hun kinderlijke voorkomen. Seksuele handelingen worden getoond als onderdeel van een ontdekkingstocht, en behouden daardoor een zekere onschuld. Met beschadigde kitschbeeldjes en gekleide fallussen en vagina’s creëren de beren hun vrolijke versie van een seksfilm: terwijl twee voor elkaar geschapen lichaamsdelen in een enthousiaste coïtus verwikkeld zijn, zoekt het beeldje van een nuffig kijkende rococo-prinses via de camera de blik van het grinnikende theaterpubliek.

Arbeidsintensieve porno

De recensies waren wisselend – ‘boerenlol’ noemde NRC Handelsblad de voorstelling. Rococo lijkt luchtig na de voorstellingen over historische gruwelen, maar als je deze speeltuin beziet in het verlengde van de massavernietigingstaferelen, dan is het alsof de theatermakers de menselijke verbeelding opnieuw uitvinden.

‘Na Kamp was er zoveel vraag naar De Grote Oorlog, dat we die weer een jaar hebben gespeeld,’ zegt Herman Helle. ‘Dat kwam wel goed uit, want we wisten even niet meer wat we moesten maken. We hebben ons jarenlang voornamelijk beziggehouden met wat ánderen hebben bedacht. We wilden zelf weer eens fantasievoller bezig zijn, maar alles wat we probeerden, leek na die loodzware onderwerpen oppervlakkig. We stuitten op dezelfde vraag die filosofen en kunstenaars zich na de Tweede Wereldoorlog hebben gesteld: is er nog poëzie mogelijk na Auschwitz?’ Het idee om beren te spelen, bood een uitweg. ‘Alles wat mensen doen, is op een toneel meteen zo betekenisvol, maar een beer heeft iets raadselachtigs.’

De gedachte om zelf porno te gaan vervaardigen, ontstond op een Rotterdams housefeest waar harde porno op de muren werd geprojecteerd. Flauw en inspiratieloos vond Helle die beelden, en ter plekke bedacht hij hoeveel leuker het zou zijn om animatiepoppetjes dezelfde handelingen uit te laten voeren. ‘Maar dan wel op een liefdevolle, zorgvuldige en arbeidsintensieve manier.’

In wezen is Rococo niet heel anders dan wat Hotel Modern eerder maakte. De groep heeft altijd al absurdistische taferelen geschapen, alleen waren die de laatste jaren geënt op een grimmige historische werkelijkheid. Niet voor niets is juist de dada-beweging een grote inspiratiebron voor de Rotterdammers: die zette absurdisme in om de harde werkelijkheid te becommentariëren, op zijn kop te zetten.

Wie de beren in Rococo beziet, merkt bovendien dat ook deze speelvoorstelling in het teken staat van een verontrustend onderzoek naar de menselijke natuur. De beren ontdekken niet alleen de  seksuele mogelijkheden van allerhande materiaal, maar ontpoppen zich ook als uitvinders die razendsnel van de prehistorie in het technologische tijdperk belanden. Ze ontdekken hoe ze dingen in beweging kunnen brengen, knutselen ufo-achtige objecten in elkaar die ze laten opstijgen, en het enorme zelfgemaakte houten vliegtuig dat de hele voorstelling lang boven de afvalberg hangt, lijkt een voorbode van wat het menselijke vernuft ons nog allemaal gaat brengen. In goede én in kwade zin.

16-2-2008

Het decor is een kunstwerk op zich. Voor hun nieuwste voorstelling Rococo hebben de theatermakers van Hotel Modern de Studio bovenin de Rotterdamse Schouwburg veranderd in een enorme rommelzolder. Met wat oude meubelstukken, een hoop gereedschap, restjes bouwmateriaal, oude kleren. Dozen waar ooit grote elektronische apparaten in zaten, staan torenhoog opgestapeld en blijken gevuld met nog meer zooi: plastic schedels bijvoorbeeld, verfrollers en opvallend veel ontstoppers. Tussen dit alles staan ook nog tafels met beeldjes en poppetjes.

Hotel Modern is bekend geworden met voorstellingen waarin ze een bepaald thema uitbeelden met behulp van een vingercamera en een speelvloer vol poppetjes, beeldjes en maquettes. Onbezielde objecten worden op wonderbaarlijke wijze tot leven gewekt op een projectiescherm. In De Grote Oorlog en Kamp ensceneerden ze zo scènes uit de Wereldoorlogen. Rococo is een theatraal onderzoek naar nieuwsgierigheid en lust, waarin de maquettes slechts een bijrol spelen.

Te midden van de grote puinhoop op het toneel bevinden zich twee echte spelers (Pauline Kalker en Herman Helle). Allebei met berenmasker. Waarom deze twee primitief ogende figuren op deze rommelige plek zijn beland is onduidelijk, maar ze zijn hier klaarblijkelijk nog maar net. Al snel beginnen ze deze nieuwe wereld te verkennen en naar hun hand te zetten. Voorwerpen worden onderzocht en gebruikt in rare spelletjes. Een obsessieve nieuwsgierigheid maakt zich van hen meester. Dozen worden opengetrokken en leeggegooid. Van ontstoppers en isolatiemateriaal worden mannetjes gebouwd. Laarzen worden volgegoten met water. Binnen een uur werken ze zich zo door de hele rotzooi heen. Ze veranderen de nog enigszins geordende rommelzolder in een weerzinwekkende vuilnisbelt.

In de onbevangen manier waarop ze met alle spullen omgaan, doen ze sterk denken aan spelende kinderen. De naïeve manier waarop ze spullen weer uit hun handen laten vallen, als ze er klaar mee zijn, versterkt dat beeld. Schaamteloos laten ze de plastic schedels tongzoenen, animeren ze poppetjes met gigantische erecties (wel weer met de vingercamera) en spelen ze lange tijd met een door een van hen vers gelegde drol.

Zo zit het barstensvol Freudiaanse verwijzingen. Deze fantasievolle verbeelding van een wereld zonder sociale conventies, waarin zinnelijke impulsen de vrije loop krijgen, is confronterend en grappig tegelijk. Dat die tomeloze menselijke ontdekkingslust die in Rococo zo levendig wordt verbeeld, ook een keerzijde heeft, blijkt uit het slotbeeld. Hierin zien we de twee figuren terug in een triestig soort van postapocalyptische wereld. Alle spullen zijn opgebruikt en veranderd in afval. Wat rest is: overleven.

24-12-2007