Hotel Modern en het Nederlands Blazers Ensemble: een gedroomde combinatie
Dieren zijn net mensen. Tenminste, zo zien wij ze het liefst. Met meeslepende muziek en een warme voice-over leuken we hun evolutionair gedreven gedrag in natuurdocumentaires op tot de grootse heldendaden of de ontroerendste tragedies. Op dat fenomeen baseerden theatergroep Hotel Modern en het Nederlands Blazersensemble hun De Ring (in negentig minuten). Zoals de titel al aangeeft krompen de groepen het megalomane, normaal zeventien uur durende werk van Wagner in tot meer bescheiden proporties. Niet alleen qua duur, maar ook qua schaal: ze verplaatsten het decor van het verhaal van een mythische godenwereld naar het insectenrijk dat we binnendringen met de miniatuurcameraatjes van Hotel Modern.
Die cameraatjes zijn inmiddels het handelsmerk geworden van de theatergroep. Daarmee leiden ze de toeschouwer door de schitterende maquettes die ze bouwen en die ze met poppenspel live tot leven brengen op een videoscherm. Voor De Ring bouwde Hotel Modern een aantal grote plantenbakken die zich aan weerszijden van het orkest bevinden. Tussen die grassprieten, bloemen en takken leveren vernuftig gemaakte en met ijzerdraadjes bestuurde mieren, kevers en rupsen een even mythische als biologische strijd om te overleven. Die strijd barst los nadat een mestkevertje een gouden ring uit een vijvertje heeft gevist. De insectenwereld blijkt vervolgens zijn eigen reuzen, dwergen, Rijndochters en Walküren te kennen in de vorm van grote en kleine spinnen, waterinsecten en allerhande vliegbeesten.
Net als Wagner zelf met zijn operacyclus poëtische kunst maakt van een banale, bijna evolutionaire strijd om de macht, zo tilt zijn emotioneel geladen muziek ook dat insectengescharrel op tot heldhaftige en poëtische proporties. Een sierlijk zwemtochtje van een waterspinnetje verandert in een magistraal ballet. Een vliegtochtje van een groepje vliegende mieren wordt een spectaculaire Walkürenrit. Een met gietertjes veroorzaakte regenbui is, gecombineerd met de juiste noten, pure poëzie en de zich schuilend onder een blad verzamelde lieveheersbeestjes ontroeren.
De combinatie van de knappe beeldenknutselaars van Hotel Modern en de muzikanten van het Nederlands Blazers Ensemble is een gedroomde. Samen maken ze een voorstelling die op een muzikale manier een knap geconstrueerde dierenwereld tot leven brengt. Maar daarmee zeggen ze ook nog iets over hoe de mens zijn eigen platte dierlijke overlevingsgedrag via de kunst altijd al tot heldendom heeft proberen op te blazen, niet anders zoals hij dat in natuurdocumentaires doet. Van de oude Grieken, via Wagner tot welke oorlogsfilm dan ook.
25-11-2013
