De productie Slakkesporen maakt dertien jaar na de première weer een kleine tour. Destijds werd Slakkesporen genomineerd voor de VSCD Mimeprijs, dus de verwachtingen van het publiek, wijzelf incluis, waren hooggespannen. Gelukkig werden deze al tijdens de openingsscène waargemaakt.

Het licht van een wandlampje leidt door een met spinnenwebben behangen bruin decortje. Heel langzaam zien we de contouren van een ouderwetse slingerklok, jassen, hoedjes, regenlaarzen, een opgezette varkenskop en een wit-doorzichtige slak die langzaam langs de wand naar beneden kruipt. De eerste lach en ‘oh’s’ en ‘ah’s’ van de avond klinken.

De tijd vertraagt in Slakkesporen, maar het wordt niet saai. Integendeel, de handeling wordt juist scherper en intrigerender. Dit is te danken aan het ijzersterke spel van Arlène Hoornweg als oude vrouw. Met een ongelooflijke beheersing creëert ze een stram en verstijfd lichaam. Dit levert tal van mooie momenten op, zoals wanneer ze met grote moeite een koekje door haar thee roert en het vervolgens oplebbert. Dit alles gepaard met typische mondtrekken als gevolg van een kunstgebit. Maar het verval slaat niet alleen toe op het lichaam, ook haar geest moet eraan geloven.

Op inventieve wijze maakt Hotel Modern de verwarde innerlijke wereld van deze oude vrouw zichtbaar. Het huis lijkt zich tegen de vrouw te keren, zoals wanneer ineens een tafelpoot afbreekt, de kamerplant slechts een projectie blijkt en haar katje gestorven is. Zo blijft Slakkesporen via allerhande practical effects verrassen, zonder aan zeggingskracht te verliezen. Het huis is als een metafoor voor de ontregelde geest van de oude vrouw en voelt daarom voor een buitenstaander unheimisch aan. Maar de oude vrouw lijkt zich nergens van bewust en laat zich gewillig meevoeren in een stroom van absurde gebeurtenissen.

Als de oude vrouw naar buiten gaat komen we in een fantastische wereld terecht, waarin de mensen garnalen zijn en strijkijzers als auto’s voorbij zoeven. De filmbeelden van de maquettes en miniatuurpoppetjes lijken door de behendige besturing levensecht. Een kraai pikt schokkerig de laatste frietjes uit een zakje, terwijl we de hakjes van het oude dametje voorbij horen tikken. De wereld voelt aan als een fijne maar melancholische droom: wonderlijk, vreemd, maar ook ongrijpbaar. Staat dit ons ook te wachten als we oude worden en onze geest vertroebelt? De oude vrouw kan alleen meegaan, in de gele auto stappen en kijken waar het schip strandt. Als je het vreemde toelaat, wacht er toch nog een hoopvol einde. En dat is iets wat na dertien jaar nog steeds grote betekenis draagt.

1-5-2015

‘Een oude vrouw heeft recht op publiek,’ vindt theatermaakster Arlène Hoornweg. Het succes en de positieve recensies voor de voorstelling Slakkesporen bewijzen haar gelijk. Voor de mensen die Slakkesporen niet hebben gezien, biedt de reprise een uitgelezen kans. om deze bijzondere voorstelling te bekijken. Slakkesporen vertelt het verhaal van een verwarde vrouw. Een vrouw zoals er in deze wereld zo veel van rondlopen. Ze wonen alleen in hun flatje of huisje. Bezoek komt er haast niet meer. Hun leven wordt bepaald door de dagelijkse huishoudelijke routine. Ze nemen op tijd hun kopje thee en leiden een zwijgzaam leven.

‘Ze doen hun ding en weten op hun manier te overleven,’ zegt Arlène Hoornweg. ‘Daarom hebben ze ook iets tragisch. Misschien wel omdat mensen er hun eigen moeder in herkennen. We zien ze weleens in de supermarkt of op straat aan ons voorbij schuifelen. Daar hoef je maar heel even bij na te denken en je weet dat die vrouwen al een heel leven achter zich hebben. Dat heeft iets ontroerends.’ Arlène Hoornweg heeft een portret willen maken van zo’n vrouw. Van iemand die niet midden in het leven staat en in de marge weet te overleven. ‘Oud worden hoort ook bij het leven en het is goed om daar eens bij stil te staan. We worden oud, kijk er maar naar. Je hoeft je er niet voor te schamen,’ zegt ze.

‘Oude mensen houden zich overeind door in hun hoofd in het verleden te leven. Dat vind ik een heel mooi gegeven. Ik wilde een voorstelling maken met bewegende voorwerpen en met dierenfiguren die dat voorbije leven kunnen verbeelden.’ Ze liet zich inspireren door de fantasierijke dierenfiguren van kunstenares Kirsten Hutschemakers en de aangrijpende roman Hersenschimmen van J. Bernlef. Want de vrouw in Slakkesporen lijdt aan dementie. Ze leeft tussen haar spulletjes maar herkent ze niet meer. Bernlef omschrijft dat als volgt: ‘Om iets te zien, moet je het eerst kunnen herkennen. Zonder herinnering kun je alleen maar kijken. Dan glijdt de wereld spoorloos door je heen.’

Arlène Hoornweg laat ons zien hoe onveilig die wereld dan voor een dementerende kan worden. Voor de kijker lijkt het huis te gaan spoken. De vrouw leeft in het moment. In een doolhof van waanbeelden die zich niet herhalen, maar steeds opnieuw weer beginnen. En dan neemt de voorstelling een bijzondere wending.

De vrouw verlaat haar huis. We zien haar terug als aandoenlijk animatiefiguurtje. Ze loopt door de stad waar het, door Hotel Modern zeer inventief vormgegeven, stadsleven letterlijk aan haar voorbijtrekt. Een kraai, in het oude Egypte het symbool voor de verbeelding van een ziel, strijkt naast haar neer op het bankje waar ze vierentwintig uur lang heeft gezeten.

8-12-2017

Ze kijkt een beetje verbaasd, soms een beetje bang en soms merkwaardig neutraal, de oude mevrouw. Ze is alleen. Haar jurk is niet helemaal schoon meer en haar huis ook niet. Ze is een beetje in de war. Herinneringen en gedachten buitelen over elkaar heen en spelen spelletjes met haar. Besef van tijd heeft ze nauwelijks.

Slakkesporen heet de nieuwe voorstelling van Hotel Modern, waarin een dag en een doorwaakte nacht van dit mensje in beeld worden gebracht. Het Rotterdamse theatercollectief doet dit met de grootste precisie en liefde voor detail die het al eerder aan de dag legde met het bekroonde De Grote Oorlog. Nu is alles geconcentreerd rond de vervreemding en schrik die toeslaat als het brein niet meer werkt zoals we dat gewend waren. Het huisje van de bejaarde dame ziet er op het eerste gezicht doodnormaal uit, maar in de tussentijd gaan de spulletjes toch met haar op de loop. De tafel verliest een poot, er bolt iets onder het tapijt, de theepot en de fruitschaal leiden een eigen leven – om maar een greep te doen uit het arsenaal van verrassingen die het vernuftige decor in petto heeft.

Arlène Hoornweg speelt de vrouw. Ze praat niet (tegen wie ook?), haar lichaamstaal is genoeg. Die drukt afwisselend verwondering, vrees en een soort tevredenheid uit in antwoord op de verwarring waardoor ze steeds weer wordt overvallen, en die ze op haar manier het hoofd probeert te bieden. Ze heeft geen naam; ze is een van de zovelen. Dit wordt nog benadrukt in het tweede deel van de voorstelling, dat Hotel Modern heeft vervat in een animatiefilm. We zien het vrouwtje op een nachtelijke dwaaltocht door de grote stad waar ze woont. Ze maakt geen contact, ze is volkomen geïsoleerd, en het straatbeeld (waarin garnalen een belangrijke rol spelen) is nog veel surrealistischer dan de vreemde huiselijke taferelen.

Toch is Slakkesporen geen droevige voorstelling. Door de geestige en allesoverheersende vormgeving krijgt het zware thema lucht. Hotel Modern levert zo een oogstrelend stuk af dat wel een melancholieke zucht ontlokt maar net zo goed een opgeluchte glimlach.

31-12-2001

Slakkesporen werd genomineerd voor de VSCD Mimeprijs 2002

Het juryrapport:
Hotel Modern vervolgt in Slakkesporen het spel met verhoudingen dat de groep in elke voorstelling speelt. De voorstelling biedt een kijkje in het bewustzijn van een bejaarde vrouw, die de greep lijkt te verliezen op haar directe omgeving, maar ook op haar eigen lichaam. De onregelmatig tikkende klok doet de tijd vertragen of versnellen. Huiselijke spulletjes verschijnen op onverwachte plekken. De hand van de vrouw die in een theekopje roert, wordt verdubbeld door een identieke hand die uit de muur komt meeroeren. Een garnaal die uit een koektrommel opduikt, blijkt de voorbode van een avontuur dat de vrouw buitenshuis beleeft, in een stad die bevolkt is met garnalen. Dat stadsavontuur is een film, waarbij de bejaarde vrouw is verkleind tot een poppetje in een maquette. De vervreemding van de vrouw is ook in de film ontroerend, inventief en soms kinderlijk naïef verbeeld. Slakkesporen biedt een adembenemend kijkspel, dat de toeschouwer meevoert in het grensgebied tussen fantasie en werkelijkheid. En dat de geestelijk verdwaalde mens de troost biedt van een sprookjesachtige verbeelding.

2002

SZENENWECHSEL
Zeitgenössische Kunst im Museum Kunst der Westküste 2009-2014
Herausgegeben von Thorsten Sadowsky
© 2013 Museum Kunst der Westküste, Alkersum/Föhr, Deutschland, und die Autoren

Vorwort (Auszug)
Der dritte Szenenwechsel (2013) steht unter dem Motto Modelle und Geschichten und präsentiert Werke von Walter Martin & Paloma Muñoz, Rupprecht Matthies, Isabella Rosselini und der niederländischen Künstlergruppe Hotel Modern. Gezeigt werden im Liebesrausch versunkene Meerestiere, fragile Schneekugeln mit morbiden Märchenbilder und ein Seelenverkäufer auf hoher See sowie Wortbilder mit Lokalkolorit und Garnelen, die in der Rolle von Menschen auftreten. Die Vermischung von Mensch und Tier im Rollenspiel und das lustvolle Basteln von Kulissen und spielerische Hantieren mit Puppen, Objekten, Kulissen und Begriffen verweisen auf modellhafte Aneignungen von Welt. Der gemeinsame Nenner von Modellen besteht darin, dass sie Darstellungen von Dingen sind. Modelle können auch Dinge sein, die Stellvertreter für Menschen sind. Als Modell wiederum steht der Mensch mit seinen Darbietungen ganz im Dienst der Dinge. In Architektur und Kunst tritt das Modell als Entwurf auf, von dem man auf das Wirkliche schließen kann. Als Gegenentwurf zur Wirklichkeit eingesetzt, kann es eigensinnige, subversive oder utopische Qualitäten entwickeln und eine ganz andere Geschichte erzählen.

Die vorliegende Publikation dokumentiert nicht nur die Ausstellungsreihe Szenenwechsel, sondern versammelt darüber hinaus auch sämtliche Videoprojektionen, die im Museum der Westküste von 2009 bis 2013 gezeigt worden sind.
Thorsten Sadowsky

(p 86, 87)
Hotel Modern
Snail Trails, 2002
Video, 17 min
Courtesy the artists

Das Rotterdamer Theaterkollektiv Hotel Modern besteht aus den Theater- und Performance-Künstlerinnen Arlène Hoornweg (geb. 1969) und Pauline Kalker (geb. 1968) sowie dem Bühnenbildner und Puppenspieler Herman Helle (geb. 1953). Bekannt geworden sind Hotel Modern mit tragisch-komischen Animationsfilmen, in denen gesellschaftliche Verhältnisse und menschliches Verhalten durch modellhafte Inszenierungen veranschaulicht werden.

Der Kurzfilm Snail Trails ist eine poetische Parabel über das Leben in der großen Stadt. Er erzählt im Figurentheaterformat vom Spaziergang einer alter Frau durch eine anonyme Metropole, in der Waschmaschinen als Gebäude, Garnelen als Bewohner und Bügeleisen als Fahrzeuge auftreten. Ohne Eile und festes Ziel – einer Schnecke gleich – lässt sich die Protagonistin von den Verlockungen und dem hektischen Treiben der Großstadt an Orte des Konsums, des Vergnügens und des Verkehrs leiten. Immer wieder begegnen ihr die menschengleichen Garnelen, deren stereotype und zugleich groteske Auftritte auf die Absurditäten des urbanen Lebensalltags verweisen. In ihre absichtslosen Navigation erinnert die ergraute Dame an die Passante, das weibliche Pendant zur literarischen Flaneur-Figur des ausgehenden 19. Jahrhunderts. Während aber der dandyhafte Flaneur sich am Bild des Städtischen ergötzte, gelingt es ihr, den Zumutungen des urbanen Raums zu entkommen.

Het is komen, wachten en gaan in Slakkesporen. De voorstelling van Hotel Modern kan ook omschreven worden als het verhaal van een dementerende vrouw, maar daarmee doet men het werk van het Rotterdamse collectief, dat sinds 1996 producties uitbrengt, niet helemaal recht. Slakkesporen is een filosofische uitspraak over het leven en de dood, verwant aan absurdistische schrijvers als Ionesco en Beckett en aansluitend op de surrealisten. De basisvoorwaarden van de menselijke existentie, tijd en ruimte, verliezen in de voorstelling hun vaste begrenzing en lossen in de magische wereld volledig op. Aan het slot verschijnt op het toneel als een moderne deus ex machina zelfs een neushoorn…

De toeschouwer wordt geraakt door de materialiteit van het getoonde, des te meer omdat er geen woord aan te pas komt. Op het toneel ogen de kamer en haar bewoonster ouderwets, oud en versleten, de voorwerpen zijn bizar maar echt en de sfeer is naargeestig. De oude vrouw in een groene jurk is niet werkelijk oud, hoewel ze schoorvoetend en moeizaam beweegt, de lelijke bruine wanden van het vertrek zijn van karton.

Aan de kapstok hangen een grote hoed en een vale jas, eronder staan laarzen; aan de muur prijkt een foto van een neushoorn. Eronder staat een plant in de schaduw van licht, afkomstig van een projector op de vloer. Links, onder de kop van een reuzevarken, zit de vrouw en voert ze haar dagelijkse rituelen uit in een wonderlijke wereld van haar fantasieën, nachtmerries en herinneringen. Maar allereerst onderzoekt het licht de in het donker gehulde omgeving. Een uiterst prozaïsche wandlamp draait met haar arm naar alle kanten. Wij kijken samen met haar rond.

De hand van een onzichtbaar persoon schuift uit de muur een kopje op de tafel, een andere zet de koffiepot neer. Iemand, verscholen achter hoed, jas en laarzen loopt weg. De vrouw haalt uit de koektrommel een grote garnaal en bekijkt die nieuwsgierig met lichte verbazing. Moeizaam brengt ze haar benen in beweging, bereikt ze de andere kant van de kamer, raakt daar het kruis op de wand aan en draagt ze een banaan in haar uitgestrekte arm als een kaars dwars door de ruimte. De enigszins wrange sfeer wordt verzacht door klavecimbelmuziek als de vrouw een plaat op de grammofoonspeler aanzet. De visuele dramaturgie is geïnspireerd door de fantastische wereld van sprookjes. Een in- én uitbeweging vormt het leidmotief. Maar het zijn ook de nachtmerries van de vrouw, de nogal geforceerde verschijningen uit de Freudiaanse symboliek die haar belagen.

De intensiteit van de beleving – van zowel de vrouw als van de toeschouwer – is in dit eerste deel van de voorstelling niet bijzonder hoog en het getoonde niet echt verbijsterend en zeker niet nieuw. De actrice die de vrouw verbeeldt doet mooi alle stijfheid van ledematen na en de bewegingsherhalingen die niet meer door het brein gestuurd lijken te zijn, maar alleen door gewoonte.

Toch is ze net niet genoeg mechanisch voor een ‘panoptical figurine’ waarvan het leven tot een aantal functies is gereduceerd, omdat ze te veel blijft steken in het naturalistisch nabootsend spel. Achterafgezien was dit misschien de bedoeling, want de betekenis van dit eerste deel en de metaforische waarde ervan geven zich pas samen en in aansluiting met het tweede deel: de film waarin de vrouw de gedaante aanneemt van volledig tot object geworden mens en ze een pop wordt, een marionet. De overgang in een andere vorm van existentie wordt gemarkeerd door een soort visuele en akoestische ‘danse macabre’. De helft van de plant verdwijnt, de wandklok loopt sneller en staat stil, de telefoon rinkelt, maar niemand is aan de andere kant van de lijn, de tafel valt om en dikke stroop loopt over het blad, de muren worden elastisch en schuiven uit elkaar. De vrouw verdwijnt achter een rood gordijntje en op het toneel knipt een levensgrote garnaal een touw door en laat zo een projectiescherm zakken.

De enorme breuk tussen de materiële, dimensionale wereld van de objecten en het lichaam en de magische wereld van de animatiefilm is absoluut en leidt tot een totaal andere waarneming. Het ene beeld vervangt het andere, maar beide worden aan elkaar gekoppeld door de beweging in en uit, door komen en gaan.

In deze door een kunstenaar geschapen fantasiewereld bezoekt de vrouw, nu dus een pop, verschillende ruimtes: een warenhuis, kermis, restaurant, allemaal plaatsen van niemand en van iedereen, parallel gebeurt en gebeuren kan, waar het verleden en heden in tijdloosheid samensmelten, maar waar evengoed het volledige hier en nu aanwezig is. Zij dwaalt in dit stadslandschap vol kleurrijke lichtjes en doorzichtig als een lolly en vindt uiteindelijk een plek op een bankje tegenover de bushalte.

Op de roltrap van het warenhuis gaat ze omhoog samen met de garnalen, op de kermis ziet ze een grote octopus draaien, langs haar razen met oorverdovende geluiden strijkijzers voorbij, garnalen stappen in en uit een bus en de hemel kleurt met avondrood, de dag verandert in de nacht en weer ontbrandt de ochtendglorie.

Het is de fascinerende en magische wereld van de film, waarin ook Hitchcocks boodschapper zijn rol krijgt. Alsof de kraai de blik van de camera vertegenwoordigt en wij samen met hem de voeten en voetstappen volgen van de vrouw. Ook een glimmende slak laat zijn sporen na. En dan passeert de lift met duizelingwekkende snelheid honderden verdiepingen tot op het dak, omgeven door het mistige niets. Vliegt de vrouw door de ruimte, niet gehinderd door de zwaartekracht, of geeft ze snoepjes aan de reuzenneushoorn uit wiens bek een hand steekt? De poëtische en absurd-humoristische metafoor van de dood is troostend.

De makers van Hotel Modern hebben succes met hun aanpak waarmee ze toneel, film, beeldende kunst en muziek bij elkaar brengen. Het werkt ook humoristisch als ze de volstrekte banaliteit van alledaagsheid poëtiseren om de wereld van vastgevroren betekenissen te ontregelen. Met de voorstelling De Grote Oorlog werden ze vorig seizoen geselecteerd voor Het Theaterfestival en bekroond met prijzen. Hun voorstellingen doen denken aan de vormen van mengtoneel enkele decennia geleden, maar met hun esthetische pluralisme trachten de makers de verschillende vormen niet te mengen, maar naast elkaar te laten bestaan. In Slakkesporen ontstaat de betekenis niet door de samensmelting, maar door de absolute esthetische verscheidenheid: het thema sterfelijkheid bezien vanuit het perspectief van de tijdloze tijd en de grenzeloze ruimte verbindt het materiële en immateriële, het dagelijkse en magische.

2002

Het is even wennen: een levend personage in een voorstelling van Hotel Modern. Het gezelschap dat als geen ander kan emotioneren met kleien poppetjes of dansende garnalen zet in Slakkesporen het leven van een oude dame op het toneel. Wat volgt is een ontroerend en wrang relaas over eenzaamheid.

Een lampje aan de wand belicht geleidelijk de kamer waar deze vrouw haar dagen doorbrengt. We zien stapels vergeelde boeken, een oude platenspeler en een met spinnenwebben behangen telefoon. Het tikken van de klok benadrukt het trage verloop van de tijd. In de kleine wereld van dit kamertje wordt elke handeling belangrijk. Met grote precisie dipt actrice Arlène Hoornweg een koekje in haar thee, knipt plaatjes uit haar tijdschrift of staat op om de plant water te geven. Te midden van deze rituelen neemt de werkelijkheid een loopje met haar. Uit haar laatje verschijnt een dennenboom, jassen en schoenen lopen spontaan weg en haar hand krijgt een onverklaarbare groeispurt. Als een Alice in Wonderland laat de vrouw het licht verbaasd over zich heenkomen. Haar fantasie of verwarring doet de monotonie even vergeten.

In de tweede akte wordt de mimeperformance van Hoornweg afgewisseld door een animatiefilm. De vrouw is nu een karakteristiek Hotel Modern-poppetje, de stad waar ze door loopt een mengeling van de melkpakflats uit Heden Stad en de garnalenstedelingen uit Garnalenverhalen. Na de stilte van haar kamer biedt de stad wellicht uitkomst, maar niets blijkt minder waar. We zien hoe zij een hele dag alleen op een bankje voorbijgangers observeert. Haar eenzaamheid wordt des te schrijnender in de levendigheid van een bezige stad en zonder de speelse taferelen in haar kamer. Als ze terugkeert en naar het dak van haar flat gaat, blijft het gissen hoe haar verhaal eindigt. Een vlucht met een kraai is de fantasieversie, de realiteit zal een stuk grimmiger zijn.

Slakkesporen is een herneming van een voorstelling die 14 jaar geleden gemaakt is. De ‘huisstijl’ – een live productie van film door een slim spel met maquettes en geluid – ontbreekt hier, maar de speelsheid en gelaagdheid die die stijl oplevert is volop aanwezig. We zien een vrouw die haar grip op de werkelijkheid verliest en haar omgeving ziet veranderen in een vrolijk spookhuis waarin jassen weglopen en theekopjes uit de muur verschijnen. Tegelijkertijd zien we een vrouw die worstelt met eenzaamheid en dementie. De wonderwereld die Hotel Modern oproept verbergt én benadrukt de isolatie waar zij – en vele ouderen met haar – zich dagelijks in bevindt.

17-01-2017

Ze is oud en gedesoriënteerd, de oude mevrouw uit de voorstelling Slakkesporen door het Rotterdamse gezelschap Hotel Modern. Haar ogen bezitten die verbaasde, niets-ziende glans van dementie; haar bewegingen zijn op pijnlijke manier onzeker. En rondom haar spookt de huiskamer. De objecten leiden een eigen leven. Terwijl zij heel aandachtig, als toonbeeld van dramatische ironie, het tuinblad Groei & Bloei leest, spint een spin zijn web tussen haar demente hoofd en een varkenskop aan de wand. Een tafelpoot breekt ineens af, een pinguïn rolt op wieltjes voorbij. Plotseling is zij in het bezit van een reusachtig uitgegroeide linkerhand, die haar evenveel verbazing als afschuw inboezemt.

Het is een tragisch beeld van geestelijke ontreddering en verwarring dat Hotel Modern geeft – en voor wie ooit in een bejaardenhuis of verzorgingstehuis is geweest, komt wat we zien angstig dichtbij.

Solo-actrice Arlène Hoornweg imiteert gedetailleerd de wijze van kijken en bewegen van dementerende mensen. De schuifelende gang, onzeker tastende handen. Toch behelst de voorstelling meer dan een zwijgend portret van dementie.

Het gezelschap legt zich toe op theater waarin animatiefilm, beeldende kunst en muziek samengaan. Nadat de oude vrouw doodvoorzichtig via een trap van het toneel is gestapt, komt een tweede voorstelling tevoorschijn. Evenals in de eerdere productie De Grote Oorlog (2001) neemt film het over van toneel. In een surrealistische entourage van de grote stad is de actrice een kleine pop geworden die vol verbazing door de jungle van de grote stad zwerft. Alles is in maquettes nagebouwd en moeiteloos herkennen we flarden van de skyline van Rotterdam of Berlijn. De toeschouwer ervaart deze lawaaiige, drukke en ook vervuilde metropolen getekend door de verwarring van haar ogen. In de bus reizen geen mensen mee, maar grote garnalen – zo’n zelfde garnaal als opeens opduikt uit haar koektrommel in het eerste deel. Auto’s transformeren tot strijkijzers. Indrukwekkend vond ik de scene waarin de vrouw bijna de hele cyclus van een etmaal meemaakt, van namiddag tot avond tot middernacht met zijn geloei van sirenes tot de prille dageraad. En zij zit daar maar, vereenzaamd, haar enige gezelschap is een uit veertjes en paperclips vervaardigde spreeuwachtige vogel.

Dan gebeurt het verrassende: zij neemt een lift in duizelingwekkende snelheid naar de achthonderdzoveelste verdieping van een wolkenkrabber. De camera suist langs het oneindig hoge gebouw. Op het dak beland wacht haar de vogel, die haar meelokt naar de rand van de afgrond. De vogel spreidt zijn vleugels en wiekt op; zij volgt hem, eveneens zwevende. Een prachtig slot. Het is alleen jammer dat er daarna nog een kleine apotheose moet komen met rook, een neushoorn en weer die oude vrouw. Ze was toch de hoogte ingegaan, weggevlucht uit een vijandige wereld die haar niets meer had te vertellen?

Slakkesporen is te zien als een voorstelling over afscheid en doodsverlangen. Als het leven niets te bieden heeft behalve een verfomfaaide vogel als trouw gezelschap, waarom zou iemand dan over het asfalt blijven rondzwerven als de hoge, ijle lucht veel aanlokkelijker is? Je kunt er ook een sterfscène in zien, maar dan een vorm van sterven veroorzaakt door de onverschilligheid van de samenleving.

Het is verbluffend met welke kleine middelen de technische makers van Hotel Modern al deze gedachten, ontroeringen en associaties kunnen oproepen met de eenvoudigste middelen die denkbaar zijn: een gefilmd poppetje tussen kleine kubussen. Misschien ligt de schoonheid van dit beeld wel in het contrast tussen menselijk wezen gepersonifieerd door een pop, waarbij iedereen aan kindertijd denkt, en de ware aard van deze pop. Een oude, intens vereenzaamde vrouw, met wie je compassie hebt en die je graag een arm zou willen geven. Maar dat is onmogelijk.

07-01-2002