Schattige poppetjes in een goddeloze wereld
Hartverscheurende verhalen, met kille precisie uitgebeeld door kleifiguurtjes: Het ‘boeketje’ verhalen van Hotel Modern is deze keer persoonlijker, de emoties herkenbaarder. Diep ontroerend surrealisme.
Er klinkt gehuil van een oude man tijdens De Baard van God, de nieuwe voorstelling van de Rotterdamse maquette theatergroep Hotel Modern. De man is te horen op band. Met een krakende stem vertelt hij over de laatste dagen van zijn vader, die werd verraden en opgepakt door de Duitsers en tenslotte in een concentratiekamp zijn laatste adem uitblies. Tegelijkertijd verbeelden drie spelers op het toneel deze scènes door middel van live-animatie (met maquettes, kleipoppetjes en minicamera’s). De combinatie van de geëmotioneerde vertelstem en de kille precisie waarmee ze alles uitbeelden, maakt het verhaal hartverscheurend.
Deze vertelling is er slechts één uit het ‘boeketje’ dat De Baard van God is, zo introduceert speler Pauline Kalker met enige ironie haar voorstelling. Terugkerende thema’s in dit boeketje zijn: de dood, rouw en vergankelijkheid. Die thema’s zullen niet als een verrassing komen voor mensen die bekend zijn met het werk van Hotel Modern. De groep maakt al vijftien jaar troostend liveanimatie-theater over loodzware onderwerpen als oorlog en genocide (in hun klassiekers De Grote Oorlog en Kamp) of zelfs het einde van de mensheid, zoals vorig jaar in de ‘apocalyptische revue’ Vliegboot Moederschip. Consequent beelden Arlène Hoornweg, Pauline Kalker en Herman Helle hun fantasieën over dood en verwoesting uit door schattige poppetjes te filmen in kleine filmsets van aan elkaar gelijmd karton en andere oude rommel. Dat contrast karakteriseert het soms diep ontroerende surrealisme van de groep.
In De Baard van God zoeken ze de dood dichter bij huis op. De verhalen zijn dit keer persoonlijker, de emoties herkenbaarder. Kalker introduceert de huilende man op band als haar inmiddels overleden vader. In een ander verhaal uit het boeket speelt een klein meisje met dezelfde voornaam als Arlène Hoornweg een hoofdrol. De kleine Arlène zit op een dag in de woonkamer te spelen, terwijl een familietragedie zich voltrekt in een aangrenzende kamer. Vanuit het perspectief van het kind volgen we de verdrietige gebeurtenissen, die uiteindelijk een heel leven omspannen.
Muzikant Arthur Sauer speelt ondertussen Chopin. Soms is het op het randje van sentimenteel, soms raken de beelden diep. Ter afwisseling zijn er enkele absurdistische intermezzo’s, waarvan de leukste gespeeld wordt door Herman Helle. Hij legt uit dat God aanvankelijk ook zou meedoen aan deze voorstelling, maar dat al zijn scènes om uiteenlopende redenen in de montage gesneuveld zijn. Wat hij wel kan tonen, is een vieze aftandse baard, die God heeft achtergelaten. De gortdroge toon waarop Helle dit vertelt, is nog het grappigste.
En effectief. Na zo’n lollige onderbreking komt de al even goddeloze wereld van Hotel Modem, waarin minimensjes ploeteren en trachten te overleven, des te harder aan.
20-12-2012
